Hollanda’nın idari başşehri Lahey’deki IRMCT tarafından açıklanan Temyiz Dairesi kararında, Kabuga’nın “şiddetli demans” nedeniyle yargılanmasına devam edilmemesine ait savcılık ve müdafilerin itirazları ele alındı.
Mağdurların adaletin sağlanması için uzun müddettir beklediği kaydedilen kararda, Kabuga’nın “şiddetli demans” halindeyken yargılanmasının adaletin sağlanması manasına gelmeyeceği belirtildi.
Öte yandan yargılamanın mahkumiyetle sonuçlanmayan alternatif bir yolla devam edilmesine ait Kabuga’nın avukatları tarafından yapılan itirazın haklı bulunduğu kararda, mahkemenin alternatif bir yargılama geliştirme yetkisi olmadığına hükmedildi.
Kararda belgenin, yargılamanın süresiz olarak durdurulması ve Kabuga’nın tutukluluk halinin acilen gözden geçirilmesi için ilgili daireye gönderildiği aktarıldı.
IRMCT Dava Dairesi 6 Haziran 2023 tarihli kararında, Kabuga’nın, “şiddetli demans”a yakalanması nedeniyle mahkum edilmeyeceğini açıklamıştı.
Kararda, soykırım ve insanlığa karşı kabahatlerden yargılanan 88 yaşındaki Kabuga’nın sıhhatini geri dönülemeyecek ve onarılamayacak biçimde kaybettiği gerekçesiyle yargılamaya devam edilemeyeceğine hükmedilmişti.
Savcılık ve Kabuga’nın avukatları kararı temyiz dairesine taşımıştı.
IRMCT Savcılığı, soykırımı finanse etmek ve kurduğu radyodan soykırım propagandası yapmakla suçladığı Kabuga’nın, Tutsilere karşı işlenen soykırımında kilit rol oynadığını tez etmişti.
Savcılık, Kabuga’nın sahibi olduğu RTLM Radyosu’nun 8 Temmuz 1993 – 31 Temmuz 1994’te Tutsiler aleyhine yapılan propagandanın başlamasının yanı sıra Tutsilere karşı nefretin oluşması, yayılması ve soykırıma dönüşmesinde en tesirli araç olduğunu belirtmişti.
Ruanda’nın en zenginlerinden olan ve periyodun yönetici seçkinleriyle yakın alaka kuran Kabuga’nın, Ruanda Silahlı Kuvvetleri (FAR) ve Interahamwe Hutu milislerinin Tutsilere karşı işlediği cürümleri finanse ettiği aktarılmıştı.
Ruanda’da Hutu etnik kümesine bağlı milis güçlerin Tutsi ve muhalif Hutulara karşı gerçekleştirdiği soykırımda 100 günde 800 bin kişi hayatını kaybetmişti.
Temmuz 1994’te İsviçre’ye sığınan ve bu ülkeden hudut dışı edildikten sonra Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne giden Kabuga, Temmuz 1997’de ve 2003’te Kenya’nın başşehri Nairobi’de düzenlenen polis operasyonlarından kaçmayı başarmıştı.
Mayıs 2020’de Paris’in banliyölerinden Asnieres-Sur-Seine’de düzmece kimlikle yaşadığı meskeninde gözaltına alınan Kabuga, Paris Temyiz Mahkemesindeki isimli süreçlerinin akabinde soykırım ve insanlığa karşı kabahat işlemekten yargılanmak üzere IRMCT’ye teslim edilmişti.
IRMCT nezdinde birinci defa 12 Kasım 2020’de hakim karşısına çıkan Kabuga, hakkındaki suçlamalara sessiz kalmış, avukatları ise müvekkilinin sessizliğinin “suçlamaları kabul etmediği” manasına geldiğini belirtmişti.
